روز جمعه نیز پرسش درباره موضوع PMD و نقش آن در توافقنامه هستهای احتمالی یکی از محورهای پرسش خبرنگاران از «جان کربی» بود.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به سوال خبرنگار آسوشیتدپرس در همین رابطه گفت: «جیمز (نام خبرنگار) ما قبلاً در این باره صحبت کردهایم که این مسئله (PMD) بایستی به عنوان بخشی از هر گونه توافق هستهای و قبل از آن، مشخص شود و این چیزی است که درباره آن هم در ماه نوامبر و هم در آوریل در لوزان توافق صورت گرفت و مقرر شد که آژانس دسترسیهای مورد نیاز برای حل و فصل نگرانیها درباره ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهای ایران که هم مسائل حال و هم مسائل گذشته را شامل میشود را داشته باشد.»
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در ادامه در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا اظهارات ایشان به معنی آن است که آژانس، قبل از امضای توافق بایستی دسترسیها را داشته باشد گفت: «من این را نگفتم.»
کربی در توضیح بیشتر گفت: «من گفتم برای اینکه توافق حاصل شود، آنها باید مولفههای لازم برای دسترسیهای مورد نیاز آژانس را فراهم آورده بیاورند.»
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در ادامه در پاسخ به سوالات خبرنگاران درباره اینکه گستره و دامنه این دسترسیها را چه کسی تعیین میکند و آیا این نیز موضوعی برای مذاکره خواهد بود گفت: «آژانس بینالمللی انرژی اتمی دسترسیهای مورد نیازش را مشخص خواهد کرد و این، بخشی از توافق خواهد بود.»
منظور از «ابعاد نظامی احتمالی» ادعاهایی هستند مبنی بر اینکه ایران قبل از سال ۲۰۰۳ اقدام به انجام آزمایشهایی در زمینه سلاحهای هستهای در برخی از سایتهای خود کرده است. کشورهای غربی ادعا میکنند شواهد مربوط به این تحقیقات از اسنادی به دست آمدهاند که در لپتاپی متعلق به یکی از فعالان برنامه هستهای ایران بودهاند.
بسیاری از کارشناسان در صحت این اسناد و منبع آنها ابراز تردید کرده و این احتمال را مطرح کردهاند که آنها توطئهای برای جنجالآفرینی بر سر برنامه هستهای ایران بوده باشند. «محمد البرادعی»، مدیر کل سابق آژانس بینالمللی انرژی اتمی که در زمان افشای سندهای مزبور سکان هدایت این نهاد بینالمللی را در دست داشته در کتاب خاطرات خود درباره صحت و اعتبار آنها ابراز تردید کرده است.
ایران در چارچوب تفاهم لوزان که در ۱۳ فروردینماه سال جاری با گروه ۱+۵ امضا کرد با اجرای پروتکل الحاقی در صورت حصول توافق هستهای نهایی موافقت کرده است، اما به گفته کارشناسان، تجربیاتی نظیر ترور دانشمندان هستهای یا وقایع رخ داده برای عراق در بازرسیهای سازمان ملل از این کشور تحت برنامه موسوم به «آنسکام» خاطراتی تلخ هستند که تهران را به سر سپردن به هر گونه تعهدات فراتر از سند پروتکل الحاقی مشکوک میکند، گو اینکه اجرای پروتکل الحاقی در جریان توافق موسوم به «سعد آباد» در پاییز سال ۱۳۸۲ خود نیز تداعیگر خاطراتی خوشایند نیست.
علاوه بر این دغدغهها، هانسبلیکس، مدیر کل اسبق آژانس ماه گذشته با بیان اینکه نمیتوان برای بازرسیها از برنامه هستهای ایران ترتیباتی جدا از سایر کشورها در نظر گرفت درخواستهای مربوط به بازرسی در هر مکان و مکان از تأسیسات هستهای ایران را «غیرقابلقبول» خوانده است.
نظرات شما عزیزان:
برچسبها: